Xuất khẩu thủy sản sang Mỹ: Rủi ro và nỗ lực gỡ khó
Thách thức kép cho ngành xuất khẩu thủy sản sang Mỹ
Hoạt động xuất khẩu thủy sản sang Mỹ của Việt Nam đang đứng trước những thách thức nghiêm trọng. Mới đây, Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển (NOAA) của Mỹ đã từ chối công nhận tương đương theo Đạo luật Bảo vệ thú biển (MMPA) đối với 12 nghề khai thác hải sản của nước ta. Song song đó, mặt hàng tôm cũng đang đối mặt với rủi ro từ vụ rà soát thuế chống bán phá giá.
12 nghề cá có nguy cơ bị dừng nhập khẩu từ 2026
Quyết định của NOAA đồng nghĩa với việc các sản phẩm hải sản từ 12 nghề cá này sẽ bị cấm nhập khẩu vào Mỹ kể từ ngày 1/1/2026. Lệnh cấm này có thể tác động mạnh mẽ đến các mặt hàng chủ lực như cá ngừ, cá kiếm, cá mú, ghẹ, và mực. Điều này tạo ra một nguy cơ gián đoạn thương mại song phương và ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của hàng trăm nghìn ngư dân Việt Nam.
Tôm Việt tiếp tục bị điều tra chống bán phá giá
Không chỉ các mặt hàng hải sản khai thác, tôm nuôi của Việt Nam cũng gặp khó. Bộ Thương mại Mỹ đang tiến hành rà soát hành chính lần thứ 19 (POR19) về thuế chống bán phá giá tôm nhập khẩu. Vấn đề này gây áp lực không nhỏ lên các doanh nghiệp xuất khẩu tôm, một trong những ngành hàng tỷ đô của Việt Nam.
Bộ Công Thương lên tiếng, nỗ lực tháo gỡ khó khăn
Trước tình hình căng thẳng, Bộ Công Thương lên tiếng và đã có những động thái ngoại giao khẩn cấp. Ngày 15/9, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã gửi thư trực tiếp tới Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick, đề nghị xem xét các vấn đề một cách khách quan và công bằng.
Đề nghị phối hợp khẩn cấp
Trong thư, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp phối hợp khẩn cấp giữa hai chính phủ và doanh nghiệp. Mục tiêu là để tháo gỡ các rào cản, khơi thông thị trường và hạn chế tối đa nguy cơ đổ vỡ trong chuỗi cung ứng hải sản Việt Nam.
Khẳng định nỗ lực của ngành thủy sản
Về phía ngành, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) khẳng định đã có những bước tiến lớn trong việc hiện đại hóa và nâng cao quản lý nghề cá. Các nỗ lực đáng chú ý bao gồm:
- Ban hành Luật Thủy sản 2017, phù hợp hơn với các tiêu chuẩn quốc tế.
- Tăng cường nguồn lực quản lý, giám sát tại các địa phương.
- Triển khai các chương trình chống khai thác bất hợp pháp (IUU), truy xuất nguồn gốc (SIMP).
- Thực hiện chứng nhận “An toàn cá heo” cho chuỗi cung ứng cá ngừ xuất khẩu.
Tác động đến các doanh nghiệp niêm yết
Các chính sách từ thị trường Mỹ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp thủy sản lớn trên sàn chứng khoán. Một số cái tên đáng chú ý trong ngành tôm bao gồm Thủy sản Minh Phú (MPC), Thực phẩm Sao Ta (FMC), Camimex Group (CMX), và Thủy sản Cửu Long An Giang (ACL). Các nhà đầu tư đang theo dõi sát sao diễn biến này để đánh giá rủi ro và cơ hội.
Tóm lại, ngành xuất khẩu thủy sản sang Mỹ đang đối mặt với một giai đoạn khó khăn. Những nỗ lực ngoại giao và cải cách từ phía Việt Nam được kỳ vọng sẽ giúp hóa giải các rào cản, duy trì sự ổn định cho một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Tại sao Mỹ ngừng nhập khẩu 12 mặt hàng hải sản của Việt Nam?
Mỹ ngừng nhập khẩu do Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển (NOAA) từ chối công nhận 12 nghề khai thác của Việt Nam đáp ứng tiêu chuẩn của Đạo luật Bảo vệ thú biển (MMPA). Lệnh cấm này dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
Vấn đề đối với tôm Việt Nam tại thị trường Mỹ là gì?
Tôm Việt Nam đang trong kỳ rà soát hành chính lần thứ 19 về thuế chống bán phá giá. Bộ Công Thương Việt Nam đã đề nghị phía Mỹ xem xét vấn đề một cách khách quan, công bằng vì cho rằng doanh nghiệp Việt kinh doanh minh bạch.
Việt Nam đã làm gì để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế?
Việt Nam đã có nhiều nỗ lực, bao gồm ban hành Luật Thủy sản 2017, triển khai các chương trình chống khai thác bất hợp pháp (IUU), và áp dụng các chứng nhận bền vững như “An toàn cá heo” cho chuỗi cung ứng cá ngừ xuất khẩu.

