Sự cố USDe depeg: Do lỗi Oracle hay tấn công phối hợp?
Sự cố USDe depeg trên Binance đã gây ra một làn sóng chấn động khắp thị trường tiền điện tử, khiến token này có lúc giảm mạnh xuống chỉ còn 0,65 USD. Vụ việc làm dấy lên hai luồng ý kiến trái chiều: một bên cho rằng đây là lỗi kỹ thuật riêng lẻ, trong khi bên kia tin vào một kịch bản tấn công phối hợp crypto đầy tinh vi.
Lời giải thích từ nhà sáng lập Ethena Labs
Đối mặt với khủng hoảng, Guy Young, nhà sáng lập Ethena Labs, đã nhanh chóng lên tiếng trấn an cộng đồng. Ông khẳng định sự cố USDe depeg chỉ xảy ra cục bộ tại sàn Binance và không liên quan đến các yếu tố cơ bản của tài sản thế chấp, giao thức Ethena hay chính token USDe.
Hoạt động của giao thức vẫn ổn định
Young nhấn mạnh rằng trong suốt thời điểm giá biến động mạnh vào thứ Sáu, các hoạt động đúc và đổi USDe vẫn diễn ra “hoàn hảo”. Ông cung cấp dữ liệu cho thấy 2 tỷ USD giá trị USDe đã được đổi thành công trong 24 giờ trên các sàn giao dịch khác như Curve, Fluid và Uniswap, với độ lệch giá tối thiểu chỉ 30 điểm cơ bản (BPS).
Nguyên nhân đến từ Oracle Binance
Theo Young, nguyên nhân cốt lõi của sự cố USDe trên Binance là do sàn này sử dụng dữ liệu oracle từ chính sổ lệnh nội bộ có thanh khoản mỏng. Thay vì tham chiếu từ một nguồn cấp giá bên ngoài với thanh khoản sâu hơn, việc này đã tạo ra một sai lệch giá nghiêm trọng khi có biến động lớn. Ông nói thêm, các vấn đề về nạp và rút tiền tại thời điểm đó cũng ngăn cản các nhà tạo lập thị trường can thiệp kịp thời.
Giả thuyết về một cuộc tấn công phối hợp crypto tinh vi
Trái ngược với quan điểm của Ethena, nhiều nhà giao dịch lại nghiêng về giả thuyết một cuộc tấn công có chủ đích. Nổi bật là phân tích từ trader có tên ElonTrades, người cho rằng những kẻ tấn công đã lợi dụng một lỗ hổng cụ thể trên Binance để trục lợi.
Khai thác lỗ hổng “Tài khoản hợp nhất”
ElonTrades chỉ ra rằng tính năng “Tài khoản hợp nhất” (Unified Account) của Binance cho phép người dùng thế chấp các tài sản như USDe. Điểm yếu chí mạng là tính năng này lại lấy dữ liệu giá từ chính sổ lệnh của Binance, vốn là một lỗ hổng mà sàn đã thông báo sẽ khắc phục trước ngày 14 tháng 10. Những kẻ tấn công đã tận dụng khoảng thời gian này để hành động.
Kịch bản tấn công đa tầng
Kế hoạch được cho là diễn ra như sau: những kẻ tấn công đã bán tháo tới 90 triệu USD giá trị USDe trên Binance, khiến giá token này sụp đổ xuống 0,65 USD. Cú sốc giá này đã kích hoạt một loạt lệnh thanh lý tài sản thế chấp trên nền tảng, ước tính lên tới 1 tỷ USD. Sự kiện USDe depeg này đã tạo ra hiệu ứng domino trên thị trường.
Đồng thời, nhóm tấn công đã mở các vị thế bán khống (short) Bitcoin (BTC) và Ether (ETH) trên sàn giao dịch phi tập trung Hyperliquid. Thời điểm được lựa chọn hoàn hảo, chỉ vài phút trước khi thông báo về thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump được đưa ra, càng làm tăng thêm sự hoảng loạn và khiến thị trường sụp đổ. Kết quả, những kẻ tấn công được cho là đã thu về lợi nhuận khoảng 192 triệu USD từ các vị thế bán khống của mình.
Phản ứng và hậu quả của sự cố USDe trên Binance
Sự kiện sụp đổ chớp nhoáng này đã gây ra đợt thanh lý tài sản lớn nhất trong lịch sử crypto trong vòng 24 giờ, xóa sổ 20 tỷ USD giá trị các vị thế đòn bẩy đang mở. Con số này có thể chỉ là phần nổi của tảng băng chìm về thiệt hại tài chính.
Trước quy mô của vụ việc, Kris Marszalek, CEO của sàn Crypto.com, đã kêu gọi một cuộc điều tra toàn diện nhắm vào các sàn giao dịch chịu tổn thất lớn.
Kết luận
Sự cố USDe depeg trên Binance là một lời cảnh tỉnh cho toàn bộ ngành công nghiệp tiền điện tử. Dù nguyên nhân là lỗi kỹ thuật từ oracle của một sàn giao dịch đơn lẻ hay một cuộc tấn công phối hợp tinh vi, nó đều phơi bày những rủi ro tiềm ẩn trong cơ sở hạ tầng thị trường. Trong khi Ethena Labs khẳng định sự vững chắc của giao thức, sự phụ thuộc vào các hệ thống tập trung như oracle nội bộ vẫn là một mắt xích yếu có thể bị khai thác, gây ra những hậu quả khôn lường.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Sự cố USDe depeg là gì và tại sao nó xảy ra trên Binance?
USDe depeg là hiện tượng đồng USDe của Ethena mất mốc giá 1 USD, giảm sâu xuống còn 0,65 USD trên sàn Binance. Nguyên nhân được tranh cãi giữa hai giả thuyết: một là do lỗi oracle nội bộ của Binance sử dụng sổ lệnh thanh khoản mỏng, hai là một cuộc tấn công phối hợp có chủ đích nhằm thao túng giá và kích hoạt thanh lý tài sản.
2. Ethena Labs đã phản ứng như thế nào trước vụ việc?
Nhà sáng lập Ethena Labs, Guy Young, khẳng định rằng giao thức của họ hoạt động hoàn toàn bình thường. Ông cho biết 2 tỷ USD đã được người dùng đổi thành công trên các sàn khác với độ trượt giá không đáng kể, và vấn đề USDe depeg chỉ mang tính cục bộ, xuất phát từ cơ sở hạ tầng của Binance.
3. Giả thuyết về cuộc tấn công phối hợp crypto diễn ra như thế nào?
Theo các nhà phân tích, những kẻ tấn công đã lợi dụng lỗ hổng oracle của Binance bằng cách bán tháo một lượng lớn USDe để làm sập giá. Đồng thời, họ mở các vị thế bán khống Bitcoin và Ether trên một sàn khác để kiếm lợi từ sự hoảng loạn và đà sụp đổ của toàn thị trường mà chính họ gây ra.
