Ngân hàng Ayandeh phá sản, 42 triệu khách hàng lao đao
Nguyên nhân dẫn đến vụ sụp đổ chấn động của Ngân hàng Ayandeh
Vụ việc ngân hàng Ayandeh phá sản đã trở thành tâm điểm của ngành tài chính Iran sau khi tích lũy khoản lỗ và nợ khổng lồ lên tới 8 tỷ USD. Cụ thể, ngân hàng tư nhân lớn này ghi nhận khoản lỗ 5.1 tỷ USD và gần 3 tỷ USD nợ không thể chi trả.
Quyết định giải thể được đưa ra sau khi nỗ lực giải cứu từ Ngân hàng Trung ương Iran (CBI) thất bại. Với 270 chi nhánh trên toàn quốc, sự sụp đổ này đã ngay lập tức ảnh hưởng đến một lượng lớn dân số, gây ra một cuộc khủng hoảng niềm tin nghiêm trọng.
Toàn bộ tài sản và các khoản tiền gửi của khách hàng tại Ayandeh sẽ được chuyển giao và quản lý bởi ngân hàng quốc doanh Bank Melli. Đây được xem là giải pháp bắt buộc để kiểm soát thiệt hại và trấn an người dân.
Hơn 42 triệu khách hàng bị ảnh hưởng và hệ lụy
Sự kiện ngân hàng Ayandeh phá sản không chỉ là một con số trên bản báo cáo tài chính, nó còn là sự bất ổn của hơn 42 triệu khách hàng. Đây là một trong những vụ phá sản ngân hàng có quy mô ảnh hưởng lớn nhất tại Iran trong nhiều năm qua, làm dấy lên một cuộc khủng hoảng ngân hàng Iran tiềm tàng.
Thống đốc CBI, ông Mohammad Reza Farzin, đã lên tiếng trấn an rằng khách hàng của Ayandeh sẽ có thể thu hồi các khoản tiết kiệm của mình ngay lập tức. Tuy nhiên, sự cố này một lần nữa cho thấy rủi ro cố hữu của hệ thống ngân hàng dự trữ phân đoạn.
Bài học từ sự sụp đổ của hệ thống ngân hàng truyền thống
Vụ việc tại Iran gợi nhớ đến các cuộc khủng hoảng tài chính khác trên thế giới, chẳng hạn như cuộc khủng hoảng ngân hàng địa phương ở Mỹ vào đầu năm 2023 với sự sụp đổ của Silicon Valley Bank và Signature Bank. Những sự kiện như vậy thường thúc đẩy niềm tin vào các tài sản thay thế như Bitcoin, vốn được tạo ra như một câu trả lời cho sự yếu kém của hệ thống tài chính tập trung.
Thực tế, giá Bitcoin đã tăng vọt từ dưới 20.000 USD lên hơn 29.000 USD trong giai đoạn khủng hoảng ngân hàng Mỹ, khi niềm tin của công chúng vào hệ thống này suy giảm.
Bối cảnh mong manh của nền tài chính Iran
Hệ thống ngân hàng của Iran từ lâu đã trở nên mong manh do các lệnh trừng phạt lan rộng từ quốc tế. Các biện pháp này ngăn chặn khả năng tiếp cận mạng lưới tài chính toàn cầu, hạn chế giao dịch bằng đồng USD và làm gia tăng rủi ro cho toàn ngành.
Vụ việc ngân hàng Ayandeh phá sản có thể chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Đầu năm nay, Ngân hàng Trung ương Iran đã cảnh báo rằng có 8 ngân hàng địa phương khác đang có nguy cơ bị giải thể nếu không thực hiện các biện pháp cải tổ cần thiết.
Ngay cả lĩnh vực tiền điện tử tại Iran cũng không tránh khỏi rắc rối. Sàn giao dịch Nobitex đã phải chịu một vụ hack trị giá 81 triệu USD vào tháng 6, góp phần khiến dòng vốn tiền điện tử của Iran giảm 11% tính đến tháng 7.
Kết luận
Sự sụp đổ của Ngân hàng Ayandeh là một lời cảnh báo nghiêm khắc về những rủi ro tiềm ẩn trong hệ thống tài chính của Iran, vốn đang chịu áp lực từ các lệnh trừng phạt và yếu kém nội tại. Vụ việc không chỉ ảnh hưởng đến 42 triệu người mà còn làm lung lay niềm tin vào sự ổn định của toàn bộ ngành ngân hàng nước này.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Vì sao Ngân hàng Ayandeh phá sản?
Ngân hàng Ayandeh phá sản do tích lũy khoản lỗ và nợ khổng lồ lên tới khoảng 8 tỷ USD (bao gồm 5.1 tỷ USD lỗ và gần 3 tỷ USD nợ). Những nỗ lực giải cứu từ Ngân hàng Trung ương Iran đã không thành công, dẫn đến quyết định giải thể.
2. Điều gì sẽ xảy ra với tiền tiết kiệm của 42 triệu khách hàng?
Theo Thống đốc Ngân hàng Trung ương Iran, khách hàng của Ayandeh sẽ có thể thu hồi các khoản tiết kiệm của mình. Tài sản của khách hàng đã được ngân hàng quốc doanh Bank Melli tiếp quản để xử lý và chi trả.
3. Hệ thống ngân hàng Iran có đang gặp rủi ro không?
Có, hệ thống ngân hàng Iran đang đối mặt với nhiều rủi ro do các lệnh trừng phạt quốc tế và yếu kém nội tại. Ngoài vụ ngân hàng Ayandeh phá sản, Ngân hàng Trung ương Iran đã cảnh báo rằng có 8 ngân hàng khác cũng đang có nguy cơ bị giải thể.
