Nâng Cấp Taproot: Thất Bại Bảo Mật Hay Kỷ Nguyên Mới?
Nâng Cấp Taproot: Thất Bại Bảo Mật Hay Kỷ Nguyên Mới?
Nâng cấp Taproot, một trong những bản cập nhật quan trọng nhất của Bitcoin, đang trở thành tâm điểm của một cuộc tranh luận nảy lửa. Theo nhà phát triển Bitcoin Core Jimmy Song, bản nâng cấp này đã không thực hiện được những lời hứa về quyền riêng tư và bảo mật, đồng thời vô tình mở đường cho các giao dịch phi tài chính gây tranh cãi như Ordinals và BRC-20.
Jimmy Song: Taproot Đã Thất Bại Như Thế Nào?
Trong một video gần đây, Jimmy Song đã thẳng thắn chỉ ra những gì ông coi là thất bại của bản nâng cấp Taproot. Ông cho rằng các nhà phát triển đã bỏ qua “bề mặt tấn công xã hội” (social attack surface) mà Taproot tạo ra, hay nói cách khác là “giá trị trolling” của nó.
Lời Hứa Không Thành Hiện Thực
Song nhấn mạnh rằng các tính năng được kỳ vọng như chữ ký Schnorr và Script Paths Spend đã không mang lại hiệu quả như mong đợi. Chúng được quảng cáo là một giải pháp thay thế hiệu quả hơn cho đa chữ ký (multisig), nhưng thực tế lại phức tạp và đòi hỏi nhiều vòng ký hơn.
“Trải nghiệm người dùng tồi tệ về cơ bản đã khiến nó không thể cất cánh,” Song nhận định. Điều này đã khiến các lợi ích về quyền riêng tư và hiệu quả của nâng cấp Taproot không được áp dụng rộng rãi.
Cuộc Chiến Tư Tưởng: Ordinals Là “Spam” Hay Đột Phá?
Sự xuất hiện của Bitcoin Ordinals và Runes đã chia cộng đồng Bitcoin thành hai phe rõ rệt. Một bên, bao gồm những nhân vật như Jimmy Song, Adam Back và Luke Dashjr, tin rằng Bitcoin chỉ nên tập trung vào vai trò là một hệ thống tiền điện tử ngang hàng đúng như tầm nhìn của Satoshi Nakamamoto.
Xung Đột Bitcoin Core và Bitcoin Knots
Phe còn lại, dẫn đầu bởi những người như “Leonidas”, lại đón nhận những ứng dụng mới này và cho rằng không nên có sự kiểm duyệt giao dịch trên mạng lưới. Cuộc tranh cãi này càng trở nên căng thẳng khi hơn 30 nhà phát triển Bitcoin Core đồng ý loại bỏ giới hạn 80-byte của hàm OP_RETURN, cho phép lưu trữ nhiều dữ liệu hơn trên chuỗi. Động thái này đã dấy lên lo ngại về việc Bitcoin Core có thể đảo ngược quyết định, dẫn đến sự dịch chuyển sang sử dụng Bitcoin Knots.
Vai Trò Của Ordinals Với Bảo Mật Bitcoin Dài Hạn
Bất chấp những chỉ trích, phe ủng hộ cho rằng Ordinals và Runes đã đóng góp đáng kể vào bảo mật Bitcoin. Leonidas lập luận rằng các ứng dụng này đã tạo ra hơn 500 triệu USD phí giao dịch Bitcoin, giúp củng cố an ninh mạng lưới khi phần thưởng khối giảm dần sau mỗi kỳ halving.
Sự Biến Động Của Phí Giao Dịch
Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào nguồn phí này không ổn định. Dữ liệu từ Dune Analytics cho thấy phí hàng ngày từ Ordinals có sự biến động lớn, dao động từ 3.060 USD đến 537.400 USD. Con số này còn cách rất xa mức kỷ lục 9,99 triệu USD đạt được vào ngày 16 tháng 12 năm 2023.
Kết Luận
Dù bản nâng cấp Taproot chưa đáp ứng được kỳ vọng ban đầu của nhiều người, Jimmy Song vẫn chưa hoàn toàn từ bỏ hy vọng. Ông cho rằng các ứng dụng tiềm năng trong tương lai như Ark hay BitVM có thể cứu vãn giá trị của nó. Hiện tại, Taproot vẫn là một di sản kép: vừa là một bản nâng cấp kỹ thuật chưa trọn vẹn, vừa là chất xúc tác cho một làn sóng đổi mới đầy tranh cãi trên mạng lưới Bitcoin.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Nâng cấp Taproot là gì?
Nâng cấp Taproot là một bản cập nhật soft fork cho mạng lưới Bitcoin, được kích hoạt vào tháng 11 năm 2021. Mục tiêu chính của nó là cải thiện quyền riêng tư, hiệu quả và khả năng hợp đồng thông minh của Bitcoin thông qua việc giới thiệu các công nghệ như chữ ký Schnorr.
Tại sao Jimmy Song lại chỉ trích Taproot?
Jimmy Song chỉ trích Taproot vì cho rằng nó đã không thực hiện được lời hứa về cải thiện quyền riêng tư và trải nghiệm người dùng. Theo ông, nó đã vô tình tạo ra một “bề mặt tấn công xã hội”, cho phép các giao dịch phi tài chính như Ordinals (thường bị ông coi là ‘spam’) làm tắc nghẽn mạng lưới.
Bitcoin Ordinals ảnh hưởng đến bảo mật Bitcoin như thế nào?
Bitcoin Ordinals tạo ra một lượng lớn giao dịch, làm tăng đáng kể tổng phí giao dịch trên mạng lưới. Phe ủng hộ cho rằng nguồn phí này rất quan trọng để khuyến khích thợ đào tiếp tục bảo mật mạng lưới Bitcoin, đặc biệt khi phần thưởng khối giảm dần theo thời gian.
