Khủng hoảng dòng tiền: PSH chết trên đống tài sản 10.500 tỷ?
Một cuộc khủng hoảng dòng tiền nghiêm trọng đang đẩy CTCP Thương mại Đầu tư Dầu khí Nam Sông Hậu (UPCoM: PSH) vào tình thế hiểm nghèo. Dù sở hữu khối tài sản khổng lồ hơn 10.500 tỷ đồng, doanh nghiệp đầu ngành xăng dầu miền Tây này lại ghi nhận doanh thu bằng 0 trong quý III/2025, gióng lên hồi chuông cảnh báo về nghệ thuật quản trị tài chính doanh nghiệp.
Bức tranh tài chính xám xịt của Dầu khí Nam Sông Hậu
Báo cáo tài chính quý III/2025 của PSH gây chấn động thị trường khi doanh thu hoàn toàn trống trơn. Trong khi đó, chi phí lãi vay lên tới 121 tỷ đồng, đẩy khoản lỗ sau thuế của công ty lên 151 tỷ đồng.
Lũy kế 9 tháng đầu năm, PSH chỉ ghi nhận vỏn vẹn 15 tỷ đồng doanh thu thuần nhưng lại gánh khoản lỗ sau thuế lên tới 473 tỷ đồng. Nhìn lại quá khứ, tình hình kinh doanh của PSH cũng không mấy khả quan với khoản lỗ 790 tỷ đồng (năm 2024) và 237 tỷ đồng (năm 2022), chỉ có một điểm sáng le lói là lợi nhuận 47 tỷ đồng vào năm 2023.
Những kết quả bết bát này đã bào mòn vốn chủ sở hữu, khiến lỗ lũy kế tại ngày 30/9 tăng vọt lên 981 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu của PSH chỉ còn 329 tỷ đồng, trong khi nợ phải trả phình to lên mức 10.205 tỷ đồng, cao gấp 31 lần. Đáng chú ý, nợ vay tài chính chiếm tỷ trọng lớn với 6.941 tỷ đồng.
Nguyên nhân sâu xa dẫn đến khủng hoảng dòng tiền
Nghịch lý “chết trên đống tài sản” của PSH không phải là câu chuyện một sớm một chiều. Nó bắt nguồn từ những vấn đề cố hữu trong cơ cấu tài chính và các sự kiện bất lợi liên tiếp xảy ra.
Nút thắt từ khoản nợ thuế nghìn tỷ
Tình hình tài chính của PSH bắt đầu xấu đi rõ rệt từ cuối năm 2023 khi bị Cục Thuế Cần Thơ nêu tên trong danh sách nợ thuế hàng nghìn tỷ đồng. Hệ quả tất yếu là công ty bị cơ quan thuế áp dụng biện pháp cưỡng chế ngừng sử dụng hóa đơn. Đây chính là đòn chí mạng khiến PSH không thể xuất bán hàng hóa, dẫn đến doanh thu bằng 0 và dòng tiền hoạt động bị tê liệt hoàn toàn.
Bài toán dòng tiền và cơ cấu tài sản bất hợp lý
Nguyên nhân sâu xa hơn đến từ việc quản trị và phân bổ tài sản. Tại ngày 30/9, tài sản của PSH đạt 10.534 tỷ đồng, nhưng phần lớn lại nằm ở hàng tồn kho với giá trị 4.680 tỷ đồng – con số gần như không đổi trong suốt 2 năm qua.
Trong ngành bán lẻ xăng dầu, việc duy trì một tỷ lệ tiền mặt và các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn dồi dào là yếu tố sống còn. Đơn cử như Petrolimex (PLX), tỷ lệ này luôn duy trì trên 25% tổng tài sản để đảm bảo khả năng thanh khoản. Trái ngược hoàn toàn, tỷ lệ này tại PSH thường xuyên ở mức dưới 3%. Việc quá phụ thuộc vào vốn vay trong bối cảnh thị trường tín dụng bị siết chặt giai đoạn 2022 – 2023 đã khiến doanh nghiệp không thể xoay xở khi đối mặt với nghĩa vụ thuế.
Nỗ lực giải cứu bất thành và tương lai mờ mịt
Đối mặt với nguy cơ sụp đổ, PSH đã tìm kiếm các giải pháp huy động vốn nhưng lại vấp phải vận rủi.
Năm 2024, công ty công bố thỏa thuận vay 720 triệu USD từ Acuity Funding. Tuy nhiên, thương vụ này hóa ra là một cú lừa ngoạn mục. CEO của Acuity Funding, ông Ranjit Prithviraj Thambyrajah, đã dựng lên một công ty ma để chiếm đoạt 4,9 triệu USD phí tư vấn.
Để giải phóng hàng tồn kho và có nguồn tiền trả nợ, PSH đã gửi đơn cầu cứu đến UBND TP. Cần Thơ, xin cho các công ty thành viên thuê lại 37 cửa hàng xăng dầu. Đáng chú ý, trong đơn có đề cập việc Sở Công Thương đề xuất công ty bán hoặc cho PV OIL thuê lại các cửa hàng này, dấy lên lo ngại về một cuộc thâu tóm.
Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu PSH từng là một ngôi sao với đỉnh giá trên 30.000 đồng/cp vào năm 2021. Tuy nhiên, trước khi bị đình chỉ giao dịch vào đầu năm 2025, thị giá cổ phiếu này đã lao dốc không phanh, chỉ còn 1.700 đồng/cp, “bốc hơi” 95% giá trị.
Kết luận:
Câu chuyện của Dầu khí Nam Sông Hậu là một bài học đắt giá về tầm quan trọng của quản trị dòng tiền. Một doanh nghiệp dù sở hữu tài sản lớn đến đâu cũng có thể sụp đổ nếu mất khả năng thanh khoản và quản trị rủi ro yếu kém. Tương lai của PSH vẫn còn là một dấu hỏi lớn, phụ thuộc vào khả năng giải quyết các khoản nợ và tái cấu trúc hoạt động kinh doanh.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Tại sao Dầu khí Nam Sông Hậu (PSH) có doanh thu bằng 0?
PSH có doanh thu bằng 0 trong quý III/2025 chủ yếu do bị cơ quan thuế cưỡng chế, ngừng cho phép sử dụng hóa đơn. Nguyên nhân là vì công ty nợ một khoản thuế khổng lồ lên đến hàng nghìn tỷ đồng tại Cần Thơ, khiến mọi hoạt động bán hàng bị đình trệ.
2. “Chết trên đống tài sản” trong trường hợp của PSH nghĩa là gì?
Đây là tình trạng một doanh nghiệp sở hữu khối tài sản lớn (PSH có hơn 10.500 tỷ đồng) nhưng lại không tạo ra dòng tiền. Tài sản của PSH chủ yếu nằm ở hàng tồn kho (4.680 tỷ) và tài sản cố định, trong khi tiền mặt và các khoản tương đương tiền lại quá thấp, dẫn đến mất khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn như nợ thuế, lãi vay.
3. Tương lai của cổ phiếu PSH sẽ ra sao?
Cổ phiếu PSH đã bị đình chỉ giao dịch từ đầu năm 2025 sau khi giá giảm 95% từ đỉnh. Tương lai của cổ phiếu này phụ thuộc hoàn toàn vào khả năng PSH giải quyết được các vấn đề cốt lõi: trả nợ thuế để được sử dụng lại hóa đơn, tái cấu trúc thành công các khoản nợ vay và tìm kiếm được nguồn vốn mới. Nếu không, nguy cơ hủy niêm yết hoặc phá sản là hoàn toàn có thể xảy ra.
