Giám sát Tiền Điện Tử EU: ESMA và Cuộc Tranh Luận Toàn Ngành
Việc Liên minh Châu Âu (EU) lên kế hoạch tập trung quyền giám sát tiền điện tử EU dưới sự điều hành của Cơ quan Chứng khoán và Thị trường Châu Âu (ESMA) đang gây ra một làn sóng tranh luận gay gắt trong toàn ngành. Đề xuất này, dự kiến công bố vào tháng 12 bởi Ủy ban Châu Âu, hướng tới việc thiết lập một khuôn khổ quản lý tập trung tương tự như Cơ quan SEC của Hoa Kỳ, với khả năng ESMA giám sát trực tiếp các sàn giao dịch và nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử. Tuy nhiên, liệu động thái này sẽ thúc đẩy sự trưởng thành của thị trường hay cản trở sự đổi mới vẫn còn là một câu hỏi lớn.
Đề xuất Mở rộng Quyền hạn của Cơ quan ESMA và Hệ quả Tiềm tàng
Hiện tại, theo Quy định Thị trường Tài sản Tiền điện tử (MiCA), các công ty được cấp phép tại một quốc gia thành viên EU có thể sử dụng “hộ chiếu MiCA” để hoạt động trên khắp 27 quốc gia thành viên. Đây là một yếu tố quan trọng giúp thúc đẩy sự phát triển của thị trường tiền điện tử châu Âu. Kế hoạch mới của Ủy ban Châu Âu nhằm trao quyền giám sát trực tiếp cho Cơ quan ESMA đối với các sàn giao dịch chứng khoán và nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử, tạo ra một cấu trúc quản lý tập trung hóa mạnh mẽ. Mục tiêu là chuẩn hóa và tăng cường khả năng thực thi trong toàn khối, nhưng điều này cũng đặt ra nhiều nghi vấn về tính linh hoạt và tốc độ phản ứng của hệ thống.
Ngành Công nghiệp Lo ngại về Đổi mới Fintech và Tốc độ Phát triển
Nhiều chuyên gia trong ngành bày tỏ quan ngại sâu sắc rằng việc tập trung toàn bộ quyền cấp phép và giám sát vào Cơ quan ESMA có thể làm chậm quá trình đổi mới Fintech, đặc biệt đối với các công ty tiền điện tử và công nghệ tài chính mới nổi. Faustine Fleuret, người đứng đầu bộ phận đối ngoại tại giao thức cho vay phi tập trung Morpho, nhấn mạnh rằng sự tập trung này sẽ đòi hỏi nguồn lực lớn và có thể làm chậm quá trình ra quyết định, vốn rất quan trọng đối với các công ty mới, những người thường xuyên cần sự hợp tác chặt chẽ với các nhà quản lý quốc gia của họ. Bà đề xuất một cách tiếp cận cân bằng hơn: trao cho ESMA quyền giám sát mạnh mẽ hơn đối với các cơ quan quản lý quốc gia, chẳng hạn như quyền đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép, thay vì tập trung mọi quyền quyết định về Brussels. Các vấn đề liên quan đến quyền cấp phép xuyên biên giới đã từng nổi lên khi cơ quan quản lý chứng khoán Pháp đe dọa cấm “hộ chiếu MiCA” vào tháng 9, gây ra lo ngại về những khoảng trống trong thực thi luật pháp EU.
Quan Điểm Khác: Hướng Tới Khung Pháp Lý Tiền Điện Tử Chín Chắn
Ngược lại, một số chuyên gia chính sách khác lại xem việc mở rộng quyền tài phán của Cơ quan ESMA là một dấu hiệu tích cực cho sự trưởng thành của khung pháp lý tiền điện tử tại EU. Dea Markova, giám đốc chính sách tại nền tảng lưu ký tài sản kỹ thuật số Fireblocks, nhận định rằng việc chuẩn hóa kiểm soát và tiêu chuẩn trên các quốc gia thành viên có thể giúp giải quyết các mối lo ngại cấp bách nhất liên quan đến Quy định MiCA, bao gồm cấp phép, rủi ro an ninh mạng và lưu ký. Bà giải thích rằng cần có thêm các tiêu chuẩn và hướng dẫn để giải quyết rủi ro từ khả năng phục hồi hoạt động của chức năng lưu ký, và điều này có thể mở rộng sang các lĩnh vực khác của MiCA và Đạo luật Khả năng phục hồi Hoạt động Kỹ thuật số (DORA) thông qua sự hội tụ giám sát. Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo rằng thành công của việc giám sát tập trung sẽ phụ thuộc vào cách thức triển khai và phân bổ nguồn lực. Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB), Christine Lagarde, cũng đã bày tỏ sự ủng hộ đối với ý tưởng về một cơ quan giám sát duy nhất, tương tự như Cơ quan SEC, trong Hội nghị Ngân hàng Châu Âu vào tháng 11 năm 2023.
Giám sát tiền điện tử EU đang ở ngã ba đường. Một bên là lời kêu gọi bảo vệ sự linh hoạt và tốc độ đổi mới Fintech, một bên là nhu cầu cấp thiết về một khung pháp lý tiền điện tử vững chắc, chuẩn hóa để đảm bảo an toàn và tính toàn vẹn của thị trường. Quyết định cuối cùng của Ủy ban Châu Âu sẽ định hình tương lai của thị trường tài sản kỹ thuật số tại châu lục này, cân bằng giữa đổi mới và sự ổn định quy định.
Câu hỏi thường gặp
1. Kế hoạch của EU về giám sát tiền điện tử dưới ESMA là gì?
Kế hoạch này đề xuất mở rộng quyền hạn của Cơ quan Chứng khoán và Thị trường Châu Âu (ESMA) để có quyền giám sát trực tiếp các sàn giao dịch và nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử trên toàn Liên minh Châu Âu, nhằm tạo ra một khung pháp lý tập trung tương tự Cơ quan SEC của Hoa Kỳ.
2. Việc tập trung giám sát này có thể ảnh hưởng đến đổi mới trong ngành tiền điện tử như thế nào?
Một số nhà phê bình lo ngại rằng việc tập trung giám sát có thể làm chậm quá trình ra quyết định và kìm hãm đổi mới, đặc biệt đối với các công ty Fintech và tiền điện tử mới, do quy trình phức tạp và nhu cầu nguồn lực lớn từ ESMA.
3. Những lợi ích tiềm năng của việc giám sát tập trung do ESMA thực hiện là gì?
Những người ủng hộ cho rằng việc tập trung giám sát sẽ giúp chuẩn hóa các tiêu chuẩn trên khắp các quốc gia thành viên EU, cung cấp hướng dẫn rõ ràng hơn về cấp phép, giảm thiểu rủi ro an ninh mạng và lưu ký, từ đó nâng cao tính trưởng thành và ổn định của thị trường tiền điện tử châu Âu.
