Đá thạch anh nhân tạo Việt Nam bị điều tra tự vệ tại Hoa Kỳ

Nguy cơ áp dụng biện pháp tự vệ thương mại với đá thạch anh

Vào ngày 17/9, Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) đã thông tin về việc Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (USITC) tiếp nhận đơn kiện từ Liên minh các nhà sản xuất đá thạch anh Hoa Kỳ. Nội dung đơn kiện cáo buộc rằng sự gia tăng đột biến của sản phẩm đá thạch anh nhân tạo nhập khẩu đang gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất nội địa nước này.

Số liệu nhập khẩu tăng vọt

Theo dữ liệu từ USITC, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này từ Việt Nam đã tăng trưởng đáng kể, từ 19 triệu USD năm 2020 lên 42 triệu USD vào năm 2024, tương đương mức tăng 121%. Việt Nam, cùng với Thái Lan, Campuchia và Indonesia, bị xem là những nguồn cung cấp chính gây ra tình trạng này.

Tác động đến ngành sản xuất Hoa Kỳ

Phía nguyên đơn cho rằng, làn sóng nhập khẩu đã khiến ngành sản xuất trong nước không thể triển khai kế hoạch mở rộng. Cụ thể, 12 dây chuyền sản xuất mới trị giá khoảng 1 tỷ USD và dự kiến tạo ra 3.000 việc làm đã bị đình trệ vì sự cạnh tranh từ hàng nhập khẩu giá rẻ.

Vicostone (VCS) và rủi ro từ thị trường xuất khẩu sang Hoa Kỳ

Đối với CTCP Vicostone (HoSE: VCS), một doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Phenikaa, đây là một rủi ro hiện hữu. Là công ty đầu ngành về đá thạch anh nhân tạo tại Việt Nam, Vicostone có hai thị trường chủ lực là Hoa Kỳ và Canada, chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu doanh thu.

Trong báo cáo thường niên 2024, Vicostone cũng đã lường trước rủi ro này. Công ty chỉ ra rằng việc nhiều nhà máy tại Việt Nam sử dụng công nghệ chi phí thấp từ Trung Quốc có thể làm tăng khả năng Hoa Kỳ tiến hành điều tra chống bán phá giá, tương tự như đã áp thuế lên sản phẩm từ Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.

Năm 2024, Vicostone ghi nhận doanh thu 4.322 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 807 tỷ đồng. Tính đến cuối phiên giao dịch ngày 18/9/2025, vốn hóa của công ty đạt hơn 8.300 tỷ đồng.

Bối cảnh và khuyến nghị cho doanh nghiệp Việt Nam

Thực tế, Cục Phòng vệ thương mại đã đưa ra cảnh báo về khả năng Hoa Kỳ mở rộng các cuộc điều tra phòng vệ thương mại đối với sản phẩm đá nhân tạo từ Việt Nam từ tháng 7/2019. Do đó, động thái mới nhất từ USITC không hoàn toàn bất ngờ.

Chủ động ứng phó rủi ro

Trước tình hình này, Cục Phòng vệ thương mại khuyến nghị các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu đá thạch anh nhân tạo cần rà soát lại toàn bộ hoạt động kinh doanh sang thị trường Hoa Kỳ. Đồng thời, doanh nghiệp cần theo dõi sát sao diễn biến vụ việc để có thể xây dựng các biện pháp ứng phó kịp thời nếu một cuộc điều tra chính thức được khởi xướng.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Sản phẩm nào của Việt Nam đang bị Hoa Kỳ điều tra?

Sản phẩm mặt đá thạch anh nhân tạo (quartz surfaces) xuất khẩu từ Việt Nam đang bị Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (USITC) xem xét điều tra để áp dụng biện pháp tự vệ thương mại.

2. Tại sao đá thạch anh nhân tạo Việt Nam lại bị điều tra?

Liên minh các nhà sản xuất đá thạch anh tại Hoa Kỳ cáo buộc rằng lượng nhập khẩu sản phẩm này từ Việt Nam và một số quốc gia khác đã tăng mạnh, gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất nội địa của họ.

3. Doanh nghiệp Việt Nam nào sẽ bị ảnh hưởng lớn nhất?

CTCP Vicostone (mã chứng khoán: VCS), một trong những nhà sản xuất và xuất khẩu đá thạch anh nhân tạo hàng đầu, được dự báo sẽ đối mặt rủi ro lớn nhất do Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu chủ lực của công ty.