Blockchain Doanh Nghiệp Sẽ Thất Bại Nếu Thiếu Phi Tập Trung
Tương Lai Nào Cho Blockchain Doanh Nghiệp?
Blockchain doanh nghiệp do các tập đoàn lớn tạo ra và kiểm soát sẽ không tồn tại lâu dài. Đó là nhận định táo bạo từ Eli Ben-Sasson, đồng sáng lập và CEO của công ty blockchain StarkWare. Ông tin rằng những chuỗi khối này sẽ thất bại nếu không nắm bắt được tinh thần cốt lõi của tiền điện tử: loại bỏ sự kiểm soát tập trung.
Mâu Thuẫn Cốt Lõi: Tập Trung Hóa và Bản Chất Của Blockchain
Theo StarkWare CEO, giá trị quan trọng nhất của công nghệ blockchain là tạo ra một hệ thống không cần đến một thực thể trung tâm. Ông nhấn mạnh rằng điều này đi kèm với một cái giá: công nghệ phức tạp, khó xây dựng và khó sử dụng.
“Yếu tố quan trọng của blockchain là một hệ thống loại bỏ thực thể trung tâm,” Ben-Sasson chia sẻ.
Ông cho rằng ngay cả khi áp dụng các công nghệ đơn giản hóa trải nghiệm người dùng như Account Abstraction (AA), nền tảng kỹ thuật bên dưới vẫn vô cùng phức tạp. Do đó, các blockchain doanh nghiệp cố gắng duy trì quyền kiểm soát sẽ đi ngược lại nguyên tắc nền tảng này, khiến chúng mất đi giá trị cốt lõi trong mắt người dùng.
Lợi Ích Ngắn Hạn Và Cái Chết Được Báo Trước
Ben-Sasson thừa nhận rằng sự tham gia của các tập đoàn vào không gian này là một tín hiệu tích cực, cho thấy “blockchain không còn là thứ gì đó đáng sợ nữa”. Trong ngắn hạn, các chuỗi khối từ những gã khổng lồ tài chính có thể thúc đẩy việc áp dụng rộng rãi.
Tuy nhiên, ông dự đoán về một tương lai của blockchain không mấy sáng sủa cho các dự án này. Trong vài năm tới, khi các vấn đề kỹ thuật trở nên quá phức tạp và người dùng ưu tiên các nền tảng phi tập trung (DeFi, tự quản lý tài sản), các chuỗi khối của tập đoàn sẽ dần bị lãng quên.
“Vài năm sau: Các chuỗi khối của tập đoàn sẽ kết thúc với công nghệ phức tạp nhưng không mang lại giá trị gia tăng cho người dùng, đó là không có thực thể trung tâm nào kiểm soát họ. Tại thời điểm đó, các chuỗi này sẽ mất đi sự tập trung từ các tập đoàn.”
Phản Ứng Trái Chiều Từ Cộng Đồng Crypto
Quan điểm của Eli Ben-Sasson đã tạo ra nhiều luồng ý kiến trong cộng đồng. Một số người cho rằng hầu hết các tập đoàn không thực sự cần blockchain mà chỉ đang chạy theo xu hướng vì sợ bị bỏ lại phía sau.
Ngược lại, Rob Masiello, CEO của Sova Labs, tin rằng các “chuỗi khối doanh nghiệp” sẽ thành công và hữu ích cho chính các công ty sở hữu chúng, nhưng người dùng sẽ không được tham gia vào sự tăng trưởng của chúng. Ông lấy Base làm một ví dụ điển hình.
Một số ý kiến khác lại cho rằng các tập đoàn có thể tạo ra blockchain rồi bàn giao quyền kiểm soát cho các công ty bản địa, hoặc tìm cách mua lại các blockchain hiện có để mở rộng quy mô.
Kết Luận
Cuộc tranh luận về blockchain doanh nghiệp cho thấy sự giằng co giữa việc áp dụng rộng rãi và việc duy trì các nguyên tắc cốt lõi của phi tập trung. Theo CEO StarkWare, con đường dài hạn để thành công không nằm ở việc tạo ra các hệ thống đóng, mà là ở việc trao quyền thực sự cho người dùng, đúng với bản chất của công nghệ blockchain.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Blockchain doanh nghiệp là gì?
Blockchain doanh nghiệp (corporate blockchain) là một loại mạng lưới blockchain được tạo ra, sở hữu và kiểm soát bởi một hoặc một nhóm các tập đoàn. Chúng thường được thiết kế để phục vụ các mục đích kinh doanh cụ thể như quản lý chuỗi cung ứng, thanh toán nội bộ, thay vì hướng tới tính phi tập trung hoàn toàn.
2. Tại sao CEO StarkWare cho rằng blockchain doanh nghiệp sẽ thất bại?
Eli Ben-Sasson tin rằng chúng sẽ thất bại vì đi ngược lại nguyên tắc cốt lõi của blockchain là loại bỏ sự kiểm soát của một thực thể trung tâm. Ông cho rằng về lâu dài, người dùng sẽ không chấp nhận một hệ thống mà họ không có quyền tự chủ, và các vấn đề kỹ thuật phức tạp sẽ khiến các tập đoàn từ bỏ các dự án này.
3. Blockchain doanh nghiệp có lợi ích nào trong ngắn hạn không?
Có. Theo chính Eli Ben-Sasson, sự tham gia của các tập đoàn giúp bình thường hóa công nghệ blockchain trong mắt công chúng và có thể thúc đẩy việc áp dụng chính thống (mainstream adoption) trong giai đoạn đầu.
