Bảo Mật Crypto 2025: 7 Cách Tránh Hack và Lừa Đảo

Thực trạng đáng báo động về an toàn crypto 2025

Trong bối cảnh các vụ hack crypto ngày càng gia tăng, việc nâng cao bảo mật crypto cá nhân trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Chỉ trong nửa đầu năm 2025, các công ty an ninh mạng đã ghi nhận hơn 2,4 tỷ USD bị đánh cắp qua hơn 300 sự cố, một con số đã vượt qua tổng thiệt hại của cả năm 2024. Dù các vụ tấn công quy mô lớn gây chú ý, phần lớn người dùng lại mất tiền vào những cái bẫy đơn giản như link lừa đảo, cấp quyền độc hại và các tài khoản hỗ trợ giả mạo. Tin tốt là bạn không cần phải là chuyên gia an ninh mạng để tự bảo vệ mình. Dưới đây là 7 thói quen cốt lõi giúp tăng cường bảo mật crypto một cách hiệu quả.

1. Nâng Cấp Xác Thực 2 Yếu Tố (2FA) – Bỏ Qua SMS

Nếu bạn vẫn đang dùng mã SMS cho xác thực hai yếu tố (2FA), bạn đang đặt tài sản của mình vào tình thế nguy hiểm. Tấn công tráo đổi SIM (SIM-swap) vẫn là một trong những phương thức phổ biến nhất mà tội phạm mạng sử dụng để rút cạn ví người dùng. Thay vào đó, hãy chuyển sang các phương thức 2FA chống lừa đảo (phishing-resistant) như khóa bảo mật phần cứng hoặc passkey. Bắt đầu bằng việc khóa chặt các tài khoản quan trọng nhất: email, sàn giao dịch và trình quản lý mật khẩu. Các cơ quan an ninh mạng Hoa Kỳ nhấn mạnh phương pháp này vì nó có thể chặn đứng các chiêu trò lừa đảo và tấn công “mỏi mệt” (push-fatigue) mà các hình thức MFA yếu hơn không thể chống lại.

2. Cẩn Trọng Khi Ký Giao Dịch: Cách Tránh Hack Crypto Từ Drainer

Hầu hết người dùng không mất tiền vì các lỗ hổng công nghệ cao, mà vì một chữ ký sai lầm. Các phần mềm rút ruột ví (wallet drainer) sẽ lừa bạn cấp quyền truy cập không giới hạn hoặc phê duyệt các giao dịch mờ ám. Một khi bạn ký, chúng có thể liên tục rút tiền từ ví bạn mà không cần hỏi lại. Biện pháp phòng thủ tốt nhất là sống chậm lại: đọc kỹ mọi yêu cầu ký, đặc biệt khi thấy các cụm từ “setApprovalForAll,” “Permit/Permit2,” hoặc một lệnh “approve” không giới hạn. Khi thử nghiệm các ứng dụng phi tập trung (DApp) mới, hãy sử dụng ví rác (burner wallet) và định kỳ thu hồi các quyền đã cấp không dùng đến bằng công cụ như Revoke.cash.

3. Phân Tách Ví Nóng và Ví Lạnh để Bảo Vệ Ví Crypto

Hãy xem ví crypto như tài khoản ngân hàng của bạn. Ví nóng là tài khoản thanh toán, dùng cho giao dịch hàng ngày. Ngược lại, ví lạnh (ví cứng hoặc ví đa chữ ký) là két sắt, dùng để lưu trữ tài sản dài hạn. Việc giữ khóa riêng tư (private key) ngoại tuyến gần như loại bỏ hoàn toàn rủi ro từ malware và website độc hại. Với các khoản tiết kiệm dài hạn, hãy ghi lại cụm từ khôi phục (seed phrase) ra giấy hoặc thép, tuyệt đối không lưu trên điện thoại, máy tính hay dịch vụ đám mây. Thống kê năm 2024 cho thấy 43.8% tổng số tiền crypto bị đánh cắp đến từ việc lộ khóa riêng tư, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo mật crypto qua ví lạnh.

4. Vệ Sinh Thiết Bị & Trình Duyệt: Giảm Bề Mặt Tấn Công

Cài đặt thiết bị của bạn cũng quan trọng như chính chiếc ví của bạn. Luôn bật cập nhật tự động cho hệ điều hành, trình duyệt và ứng dụng ví để vá các lỗ hổng bảo mật. Hạn chế tối đa các tiện ích mở rộng trên trình duyệt, vì nhiều vụ trộm lớn đã xảy ra do add-on độc hại. Sử dụng một trình duyệt hoặc hồ sơ riêng chỉ dành cho crypto giúp ngăn rò rỉ cookie và thông tin đăng nhập. Người dùng ví cứng nên tắt tính năng ký mù (blind signing) mặc định để tránh rủi ro không đáng có.

5. Kiểm Tra Kỹ Trước Khi Gửi: Địa Chỉ, Mạng và Hợp Đồng

Sai lầm dễ mất tiền nhất trong crypto là gửi tài sản đến sai địa chỉ. Luôn kiểm tra lại cả địa chỉ người nhận và mạng lưới (network) trước khi nhấn “Gửi”. Với các giao dịch lần đầu, hãy thực hiện một giao dịch thử với số tiền nhỏ. Khi tương tác với token hoặc NFT, hãy xác minh địa chỉ hợp đồng (contract) chính xác trên trang web chính thức của dự án hoặc các trang tổng hợp uy tín như CoinGecko. Đừng bao giờ nhập địa chỉ ví thủ công, hãy sao chép và dán, sau đó kiểm tra lại các ký tự đầu và cuối.

6. Phòng Chống Tấn Công Kỹ Thuật Xã Hội (Social Engineering)

Những vụ lừa đảo crypto lớn nhất hiếm khi dựa vào mã độc mà dựa vào tâm lý con người. Để tránh lừa đảo crypto, hãy cảnh giác với các hình thức sau:

• Lừa đảo tình cảm (Pig Butchering): Kẻ gian xây dựng mối quan hệ giả mạo, dùng bảng điều khiển giao dịch giả để khoe lợi nhuận ảo, sau đó dụ dỗ nạn nhân nạp thêm tiền. Lượng tiền nạp vào các vụ lừa đảo dạng này đã tăng 210% trong năm 2024.
• Lừa đảo việc làm: Thường bắt đầu bằng tin nhắn mời làm “nhiệm vụ” nhỏ với thù lao thấp, sau đó yêu cầu nạp tiền để nhận nhiệm vụ lớn hơn.
• Mạo danh hỗ trợ: Kẻ gian giả làm nhân viên hỗ trợ, yêu cầu chia sẻ màn hình hoặc lừa bạn tiết lộ seed phrase.

Hãy nhớ, nhân viên hỗ trợ thật sự sẽ không bao giờ hỏi khóa riêng tư của bạn.

7. Sẵn Sàng Kế Hoạch Khôi Phục: Biến Thảm Họa Thành Rủi Ro

Ngay cả người cẩn thận nhất cũng có thể mắc sai lầm. Sự khác biệt giữa một thảm họa và một sự cố có thể khắc phục nằm ở sự chuẩn bị. Hãy tạo một “tấm thẻ khẩn cấp” lưu trữ ngoại tuyến, ghi lại các liên kết hỗ trợ của sàn giao dịch, công cụ thu hồi quyền truy cập uy tín và cổng báo cáo tội phạm mạng chính thức. Nếu sự cố xảy ra, hãy hành động nhanh: chuyển tài sản còn lại sang ví mới, thu hồi mọi quyền đã cấp, đổi mật khẩu và báo cáo ngay cho cơ quan chức năng.

Bằng cách áp dụng 7 thói quen trên, bạn có thể tăng cường đáng kể khả năng bảo mật crypto và giảm thiểu rủi ro trong năm 2025. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ ngay hôm nay để bảo vệ tài sản của mình.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Làm thế nào để phân biệt lừa đảo “hỗ trợ kỹ thuật” crypto?

Nhân viên hỗ trợ thật sự sẽ KHÔNG BAO GIỜ yêu cầu bạn cung cấp cụm từ khôi phục (seed phrase), khóa riêng tư (private key), yêu cầu bạn chia sẻ màn hình, hoặc gửi bạn đến một trang web “xác minh” ví. Bất kỳ yêu cầu nào như vậy đều là dấu hiệu lừa đảo.

2. “Wallet drainer” là gì và làm sao để phòng tránh?

Wallet drainer là một loại mã độc lừa bạn ký một giao dịch cấp quyền cho kẻ tấn công rút tiền từ ví của bạn. Để phòng tránh, hãy luôn đọc kỹ yêu cầu ký, cảnh giác với các quyền như “setApprovalForAll,” sử dụng ví rác cho các DApp mới và thường xuyên thu hồi các quyền không cần thiết.

3. Tại sao không nên dùng SMS cho xác thực hai yếu tố (2FA)?

Xác thực qua SMS dễ bị tấn công qua hình thức tráo đổi SIM (SIM-swap). Kẻ tấn công có thể thuyết phục nhà mạng di động chuyển số điện thoại của bạn sang một SIM mới mà chúng kiểm soát, từ đó chiếm quyền truy cập vào các tài khoản của bạn. Sử dụng ứng dụng xác thực hoặc khóa bảo mật phần cứng an toàn hơn nhiều.